Easterskar – wapendroppingslocatie ‘Frying Pan’
In de buurt van het Easterskar bevindt zich, net zoals in het Ketliker Skar, een wapendroppingslocatie uit de Tweede Wereldoorlog. Deze wapens werden hier gedropt door District 3 (Heerenveen) van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (N.B.S.) wat een bundeling van illegale verzetsgroepen was. Samen vochten ze voor de bevrijding van Nederland. Ook werkten ze samen met Canadese militairen toen de bevrijding van Friesland naderde. De droppings waren uiterst illegaal, het was daarom zaak dat de betrokkenen niet gesnapt werden. Wat het extra spannend maakte was de grote hoeveelheid wapens die keer op keer werden gedropt. Alleen al de drie locaties rondom Heerenveen ontvingen voor ongeveer 1300 man aan wapens en munitie.
De melk kookt over
Voor de wapendroppings werden strikte codes afgesproken. Ze gingen pas door als deze code op de juiste dag door Radio Oranje werd uitgezonden. De melk kookt over, dit was het signaal voor de Royal Air Force om naar het droppingsveld in Rotstergaast te vliegen. Op deze droppingslocatie, genaamd ‘Frying Pan’, was al eerder een poging gedaan, maar deze kon niet worden afgemaakt door te laaghangende bewolking. In de nacht van 30 op 31 maart 1945 was de locatie ‘Frying Pan’ opnieuw het doel. Het weer was goed en piloot R.E. Starling kon kon zonder belemmeringen de droppingslocatie vinden. Toen ook nog de juiste signalen werden afgegeven (met rood-wit-rode lampen) werden 27 containers, van 250 kilo per stuk, aan parachutes uit het vliegtuig gedropt. Deze werden na ontvangst op de grond zo snel mogelijk leeggehaald. De helft van de goederen ging naar familie Eizema (die in de buurt van de droppingslocatie woonden) en de andere helft werd verborgen in schuilkeldertjes op de droppingslocatie zelf.
Vervoer over water en land
De goederen werden later vervoerd, zowel over land als water. Via de Rotstersloot, gingen de wapens verschillende kanten op. Ze werden via het Easterskar over het Ondergronds Kanaal naar het westen verplaatst, maar ook richting het oosten via het Nannewiid en het Kleine Wiid. Daarnaast zijn er goederen naar het zuiden van de provincie vervoerd door ze over de Tjonger te zetten. Heerenveen was ook één van de locaties die wapens ontving. Over het water zaten de goederen verstopt in pramen met hooi als bedekking en via de weg werden de goederen met paard en wagen vervoerd. Geen enkele betrokkene is, voor zover bekend, gesnapt bij het verbergen en vervoeren van de wapens.
Een locatie met een verhaal
Het blijft echter bij één succesvolle wapendropping op de ‘Frying Pan’ bij Easterskar. Later werden nog twee pogingen gedaan, maar helaas zonder succes. Ze durfden het niet aan, aangezien de signalen van de lampen niet klopten. Nu 75 jaar later is in het veld niets van deze geschiedenis te herkennen. Tegenwoordig is de droppingslocatie landbouwgrond, maar wel met een heel bijzonder verhaal. In de Tweede Wereldoorlog werden op deze ogenschijnlijke gewone grond, heldendaden verricht.
Tekstbronnen:
Ringnalda (2012), de Jong, Mulder, van der Wal en Waslander (1996), The National Archives in Londen.
Foto’s:
De schuilkeldertjes op de wapendroppingslocatie door de Vries (2003), huidige situatie door Marije ten Berge (2020).
Kaart:
Coördinaten droppingslocatie via The National Archives in Londen, gebiedsbegrenzing Easterskar, It Fryske Gea.
