Ontdek de
Het slik trekt aan je laarzen. De wind giert langs je oren. De weidsheid van het kwelderlandschap beneemt je de adem. Een bezoek aan de Terp fan de Takomst – oftewel de Terp van de Toekomst – in Noard-Fryslân Bûtendyks is een ware belevenis. Deze nieuw opgeworpen kunstzinnige terp in de nabijgelegen kwelders ten noorden van Blije is een bijzondere belevingsplek in de natuur. Een plek ter inspiratie of bezinning. Waar je zowel oude als nieuwe verhalen kan delen over dit voor Friesland betekenisvolle terpen- en kwelderlandschap.
Praktische info
Terp fan de Takomst ligt in het natuurgebied Noard-Fryslân Bûtendyks. Vanaf de dijk is de terp het hele jaar rond te zien. Buiten het broedseizoen, tussen 15 maart en 15 juli, is de terp van dichtbij te ervaren. Tenminste… als de zee het toestaat, want nog altijd is de zee buitendijks de baas!
Parkeren kan aan de Zeedijk in Blije. Een onverhard pad van 1,2 kilometer leidt je van de Zeedijk door de kwelders naar de nieuwe terp.
De Terp fan de Takomst is een idee dat ruim 10 jaar geleden ontstond bij een inwoner van het dorp Blije. De bewoners wilden graag de verbinding met de Waddenzee herstellen om zo te laten zien wat de oorspronkelijke functie is van een terp – hoe kustbewoners hebben geleefd met de zee, eerst op terpen, later door dijken te bouwen en land te winnen uit zee. Maar ook hoe ze door het verleden nog steeds verbonden zijn met de toekomst van het kustgebied en het Wad.
Het plan voor een nieuw te bouwen terp om het bijzondere karakter van de Waddenkust te belichten, werd breed gedragen. Om de Terp fan de Takomst tot stand te brengen sloegen de Vereniging Dorpsbelang Blije e.o. en de inwoners van Blije met Sense of Place, It Fryske Gea en Observatorium Rotterdam de handen ineen. Observatorium werd uitgekozen voor het ontwerp van de Terp, een kunstenaarscollectief dat vele belevingsplekken in binnen- en buitenland gecreëerd heeft. De dorpsgemeenschap werkte gezamenlijk aan de bouw van de terp, net zoals dat vroeger ging.
It Fryske Gea is eigenaar van het natuurgebied Noard-Fryslân Bûtendyks en samen met een afvaardiging uit de gemeenschap na 16 juli 2022 ook beheerder van de Terp fan de Takomst.
Algemene donatie
Geniet jij ook zo van de Friese natuur en wil je dit in de toekomst blijven doen? Steun It Fryske Gea in haar werkzaamheden voor natuurbehoud, ontwikkeling, maar ook natuureducatie. Zodat jij en toekomstige generaties kunnen genieten van de pracht van Fryslân!
De terp is zo’n 80 meter breed en 5,5 meter boven NAP. De buitenkant van de terp is een cirkelvormige opgang. Tussen een zuilenrij van houten palen wandel je gestaag naar boven, van het maaiveld naar ‘terphoogte’ (de gemiddelde hoogte van een terp in Fryslân). Zo ervaar je een 360-graden beleving. Je uitzicht op het uitgestrekte landschap verandert steeds, net als de kwelders die altijd in beweging zijn onder invloed van de getijden.
De houten zuilengang wordt bekroond met twee grote houten ringen. Deze ringen symboliseren het huwelijk tussen land en zee, tussen mens en natuur. In de ringen staan uitingen van bewoners over hun relatie met het wad. Ook zijn de namen van de inwoners van Blije, en andere betrokkenen, vereeuwigd op de terp met naambordjes op paaltjes langs de buitenring. De Terp fan de Takomst heeft een vergankelijk karakter, hij is niet voor de eeuwigheid gebouwd. Hoelang is de terp bestand tegen de natuurlijke elementen?
De terp heeft een circulair karakter en is opgeworpen met hergebruikt materiaal en klei uit de directe omgeving. De bouw van de terp gaf Rijkswaterstaat de kans een pilot te starten naar verbetering van de kwaliteit van kwelders. De kwelder ten noorden van de terp werd afgegraven en staat nu regelmatig volledig onder water. De natuurlijke dynamiek wordt daarmee hersteld. Met een monitoringsprogramma wordt gekeken welke effecten dit heeft op de vissen, opslibbing en vegetatie. De Terp fan de Takomst wil daarmee vooruitlopen op de manier van bouwen in de toekomst en zeker in een kwetsbaar gebied als UNESCO Waddenzee Werelderfgoed.
In het Kweldercentrum Noarderleech is de expositie ‘Anders Bekeken’ over de Terp fan de Takomst te bezichtigen. Bekijk hieronder het filmpje waarin medewerker cultuurhistorie & landschap Stefien Smeding van It Fryske Gea meer vertelt over dit bijzondere project en de expositie.
Eropuit
Help mee
Met jouw steun beheren we meer dan 60 natuurgebieden, behouden we de rijke cultuurhistorie van Fryslân en versterken we de biodiversiteit. Samen zorgen we voor een gezonde leefomgeving waar mens en natuur in balans zijn.
