90 jaar It Fryske Gea
Het begon allemaal op 22 februari 1930. Docent en verwoed natuurliefhebber Meint Wiegersma richt de vereniging It Fryske Gea op. Aanleiding vormt de bedreiging van het Friese natuurschoon. De landbouw zit te springen om grond en de overheid bestrijdt de werkloosheid in deze tijd met werkverschaffingsprojecten. Grote oppervlakten ‘waardeloze woeste grond’ – we zouden het nu natuurgebieden noemen – worden in cultuur gebracht. Tienduizenden hectaren hoogveen en heide worden ontgonnen, moerasgebieden drooggelegd en bomen gekapt.
Een stukje geschiedenis
Natuurliefhebbers realiseren zich dat er iets moet gebeuren. Zo niet, dan blijft er geen natuur over en zullen talrijke planten en dieren voorgoed verdwijnen. Tijd voor actie dus! It Fryske Gea richt zich de eerste decennia vooral op de aankoop en bescherming van terreinen die ‘… bijdragen tot de schoonheid van ons landschap en het behoud van groeiplaatsen van zeldzame planten die voor uitsterven moeten worden behoed ….’
‘ Lang leve de Friese natuur, 90 jaar zorg voor onze natuur ‘
De vereniging krijgt haar eerste natuurgebied cadeau: de Landweer, een laatmiddeleeuws verdedigingswerk nabij Bakkeveen. Al snel volgen meer terreinen, waaronder Park Jongemastate bij Raerd (1931), de Princehof bij Earnewâld (1934) en het Rysterbosk in Gaasterlân (1940). In de jaren vijftig gevolgd door onder meer de aankoop van het met ontginning bedreigde heideveldje Kapellepôlle (Wijnjeterp). De vereniging breidt ook haar bezit in De Alde Feanen langzaam uit. Zo groeit gestaag het oppervlak beschermde natuurgrond in Fryslân.
Nu, in 2020, beheert It Fryske Gea ruim zestig natuurgebieden, verspreid over de provincie. Samen goed voor een kleine 21.000 hectare grasland, bos, meer, ven, moeras, kwelder en heide. Niet alleen in areaal is de vereniging het grootste provinciale Landschap van Nederland. It Fryske Gea voelt zich gesteund door maar liefst meer dan 30.000 leden en ruim 350 vrijwilligers. Daarnaast werken er nog eens 75 medewerkers.
Dit jaar viert It Fryske Gea haar 90e verjaardag, een bijzonder jaar waar we zeker bij stil staan!
Lees ook het artikel ’90 jaar van hekken plaatsen tot natuurontwikkeling’ op Omrop Fryslân
