De historische Slachtedyk werd ooit met de hand aangelegd: “Was een hele klus”

Het is nog maar drie maanden tot de Slachtedyk weer vol staat met hardlopers en wandelaars. It Fryske Gea bereidt zich nu al voor op de vierjaarlijkse Slachtemarathon.

Stefien Smeding, medewerker cultuurhistorie en erfoeg (bron: Omrop Fryslân)

Het ligt net iets hoger dan de rest van het land. Verder lijkt de Slachtedyk, niet heel speciaal. Op dit moment heeft hij geen functie meer, het is nu een zogenaamde ‘slaperdijk’. Maar hij was er ooit om in noodgevallen het water tegen te houden.

“Het was een zogenoemde binnendijk, de zeedijk lag verder weg. Maar toen die op hoogte is gekomen, is de functie van de Slachtedyk vervallen. Hij moest het water van buiten bij hoog water en stormen keren”, zegt cultuurhistorica van It Fryske Gea, Stefien Smeding. (Bekijk hier het interview met Stefien)

Onder water

Het stuk aan de zuidkant van de Slachtedyk bij Boazum stond dus honderden jaren geleden nog onder water. Rond het jaar 1200 is het dichtgeslibd en kwam er ‘nieuw land’.

Dat is ook waarom wandelaars niet door de dorpen komen. “De dijken moesten het land en dorpen beschermen en werden dus op afstand gemaakt”, legt Smeding uit. In de dijk komen wandelaars negen keer een sluis tegen. Daardoor konden schepen wel blijven varen, maar als de nood en het water hoog was, konden die zeilen dicht door grote balken te laten zakken. “Die waren handig om water te lossen vanuit de polders, maar ook voor bijvoorbeeld de vaarbewegingen. Er moest ook handel worden gedreven, en om dorpen bereikbaar te houden.”

Wat overeenkomt bij de verharde en niet-verharde stukken is dat de weg behoorlijk kronkelt door het landschap. Ook dat komt door invloed van de zee. “Toen waren hier veel meer slenkjes en kreekjes. Die patronen die er toen waren, gebruikten de mensen natuurlijk. Ze verhogen het land en maakten dijken waar het al wat hoger was. Het is allemaal handgemaakt. En als je hier loopt, kun je je voorstellen dat dat een hele klus was”, zegt Smeding.

Oefenen

Om de wandelaars wat te helpen zich klaar te maken voor de tocht, heeft It Fryske Gea een oefenboekje samengesteld. “Je moet je er wel op voorbereiden, 42 kilometer lopen is niet niks. Vandaar dat wij een boekje uitgeven met routes in alle delen van de provincie, grote en kleine. Van het Noarderleech tot het Rijsterbos.”

Verder houdt It Fryske Gea zich de komende tijd even in met het maaien. “Zodat de deelnemers straks allemaal mooie bloemen om zich heen hebben tijdens het lopen of hardlopen.”

Bron: Omrop Fryslân

Pictogram

Wil je de Friese natuur een handje helpen?

Doe een donatie
It Fryske Gea maakt gebruik van functionele en analytische cookies om jouw ervaring op onze website te verbeteren. Door akkoord te gaan met de tracking cookies kunnen wij jou gerichte berichten over de natuur en onze activiteiten op social media en via derde partijen tonen. Lees meer over cookies