Sterk foar fisk

Als natuurorganisatie doen we veel voor vissen en werken mee aan verschillende vismigratieprojecten en maatregelen ter verbetering van de waterkwaliteit. Meer dan de helft van onze eigendommen, ruim 10.000 ha, bestaat uit water en waterrijke gebieden, waarin vissen een belangrijke schakel vormen in het ecosysteem. Denk aan gebieden als de Alde Feanen, de Blauhúster Puollen en de Friese IJsselmeerkust. Ook verhuren we in een aantal van onze gebieden de visrechten aan sport- en beroepsvissers. Toch was er nog niet eerder een beleidsplan gemaakt over de vis. Hoog tijd dan ook voor een Visbeleidsplan, waarin we onze visie en missie geven op de Friese waternatuur en de visgemeenschappen: Sterk foar fisk!

VISie

In ‘Sterk foar fisk’ geven we onze visie op de visgemeenschappen en hun leefgebieden, binnen zijn eigen reservaten. We vinden het belangrijk dat de variatie aan watertypen, die binnen de Provincie is te vinden, ook tot uiting komen in de aanwezige visgemeenschappen en -soorten. Voor alle soorten die in Fryslân thuishoren moet er voldoende leefgebied zijn. Denk bijvoorbeeld aan heldere poldersloten met snoek en bittervoorn of ondiepe wateren met een dikke modderlaag waarin de grote modderkruiper zich thuis voelt.

Ten tweede moet er voor alle functies die wateren voor vissen kunnen vervullen voldoende plek en ruimte zijn, zodat vissen hun levenscyclus probleemloos kunnen doorlopen. Denk aan voldoende paai- en opgroeigebied voor jonge vis, maar ook overwinteringsplekken van voldoende diepte. Erg belangrijk hierbij is dat vissen onbelemmerd kunnen migreren tussen deze verschillende leefgebieden.

Tot slot vinden we dat visgemeenschappen zo compleet mogelijk moeten zijn, zowel qua soorten als leeftijdsopbouw. Dus van prooi tot predator en van jong tot hoogbejaard. Idealiter bevat een gezonde visgemeenschap dit allemaal en is hierin een natuurlijke balans. Per waterrijk gebied streven we naar een zo compleet mogelijk voedselweb, waarvan vis een onderdeel is. Visetende vogels zoals aalscholver, visdief en fuut en zoogdieren zoals de otter komen daarmee ook voldoende aan hun trekken.

Vissen zijn een belangrijke schakel in het ecosysteem. Zo zijn veel soorten een belangrijke voedselbron in de gebieden voor vogels als de fuut, meeuwen en sterns, de aalscholver of de visarend. Vissen zelf eten fytoplankton, zoöplankton, macrofauna en andere vissen. De visstand is daarmee direct en indirect van invloed op de kwaliteit en natuurdoelen van een natuurgebied.

Missie

Uitgangspunten voor een ecologisch gezonde, kenmerkende en gevarieerde visgemeenschap in onze natuurgebieden zijn:

  • Variatie aan watertypen met voldoende leefgebied voor alle soorten
  • Kwalititeit van het water en waterbodem is goed op orde en is geen beperking voor gezonde visgemeenschap
  • Voldoende omvang en kwaliteit aan voedsel en leefgebied. Vis kan zijn volledige levenscyclus probleemloos doorlopen
  • Vissen moeten onbelemmerd kunnen migreren tussen verschillende leefgebieden
  • Visgemeenschappen zo compleet mogelijk qua soortenpalet en leeftijdsopbouw
  • Streven naar een zo compleet mogelijk voedselweb, waarvan vis een belangrijk onderdeel is
  • Beheer en onderhoud van water gebeurt op een visvriendelijke manier, waarbij zo weinig mogelijk schade wordt gedaan aan soorten en individuen.
  • Visserij gebeurt binnen de wettelijke mogelijkheden, volgens de afspraken die daarover in het Visbeleidsplan en/of in de geldende verhuurovereenkomsten zijn gemaakt. Visserij doet geen afbreuk aan de ontwikkeling van een gezonde, kenmerkende en gevarieerde visgemeenschap en/of het totale voedselweb waarvan de vissen onderdeel zijn.

Maatregelen

Onze visie hebben we door vertaald naar concrete maatregelen waar we verder mee aan de slag kunnen! Denk aan de inrichting van trekroutes, het optimaliseren van leefgebieden en een visvriendelijk beheer van watergangen en oevers. Voorbeelden hiervan zijn:

  • Vismigratie: een vrije migratie van vissen van de Waddenzee en het IJsselmeer naar de boezem en weer terug. Onze waterrijke gebieden zijn waar mogelijk toegankelijk voor vissen die tussen zee en de zoete wateren trekken. Een mooi voorbeeld hiervan is de Vismigratierivier, waarbij een wereldwijd unieke doorgang voor vissen gecreëerd wordt, dwars door de Afsluitdijk.
  • Omvang & kwaliteit leefgebied: per beheergebied bepalen we welke functie het gebied heeft voor vis, waarbij we onderscheid maken in de gebiedstypen en we kijken naar de aanwezige visstand en doelsoorten. Daar waar nodig en mogelijk werken we aan het uitbreiden en optimaliseren van het aanwezige habitat voor vis. Een voorbeeld hiervan is het LIFE + project. Een project in uitvoering voor het verbeteren van de natuur, waterkwaliteit en bevaarbaarheid in het Nationaal Park.
  • Waterkwaliteit & waterkwantiteit:  hoewel we als natuurorganisatie niet rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor het waterkwaliteits- en kwantiteitsbeheer, proberen we hierin, in nauwe samenwerking met Wetterskip en Provincie, wel actief te sturen en mee te helpen aan verbeteringen.
  • Beheer & onderhoud: het beheer van onze terreinen en wateren is onze kerntaak. Met visvriendelijk beheer & onderhoud kunnen we veel invloed uitoefenen op een gezonde visstand.

Bij het uitvoeren van de maatregelen hebben we te maken met wet- en regelgeving, zoals bijvoorbeeld de Europese Kaderrichtlijn Water en de Visserijwet. Ook zijn er veel partners in water en vis, denk aan Rijkswaterstaat, Wetterskip Fryslân, Provincie, Gemeentes, de VBC-Fryslân (Visstand Beheer Commissie), diverse visserijclubs en onderzoeksorganisaties.

Lees het hele Visbeleidsplan ‘Sterk foar fisk’. Het Visbeleidsplan is in samenwerking met Kroes Consultancy en Oak  gerealiseerd.

Beluister het interview van Omrôp Fryslân met Sytske Rintjema (specialist natuurkwaliteit en beheer bij It Fryske Gea) over ‘Sterk foar fisk’.

Pictogram

Wil je de Friese natuur een handje helpen?

Doe een donatie
It Fryske Gea maakt gebruik van functionele en analytische cookies om jouw ervaring op onze website te verbeteren. Door akkoord te gaan met de tracking cookies kunnen wij jou gerichte berichten over de natuur en onze activiteiten op social media en via derde partijen tonen. Lees meer over cookies