Het verhaal achter de foto
Dat de natuur prachtig is, dat staat boven kijf! Maar er oog voor hebben, passie en het zo weten vast te leggen dat de schoonheid ongekend is? It Fryske Gea medewerker Anton Huitema is bescheiden, maar bezit deze kwaliteiten. Al van jongs af aan is hij gefascineerd door de natuur. Met pake kijken naar de vogeltjes die afkomen op de voedertafel, vetbollen en pindasnoeren én later op ‘e strún met een vogelboekje. Zo werd de natuur verkend en maakte hij kennis met de Alde Feanen. Altijd met zijn fotocamera in de hand. Dat hij nu al jaren in ditzelfde gebied werkt is een jongensdroom die uitkomt. Is hij niet in de natuur voor It Fryske Gea, dan is hij er wel privé. Wij vroegen hem naar zijn mooiste fotomoment!
De natuur als hobby
‘As lyts mantsje zette ik werkelijk alles op de foto. Stond het onderwerp erop, dan was ik al blij.’, zegt Anton lachend. ‘De natuur is voor mij altijd een prachtig decor geweest om te fotograferen. En als je dan ook nog eens in Grou woont, in het waterrijke Lege Midden van Fryslân, dan is een boottochtje naar de Alde Feanen snel gemaakt. Vroeger zag ik al de bordjes ‘Verboden toegang. Natuurreservaat’ staan, dáár moest het dan wel extra mooi zijn (die bordjes staan er vast niet voor niets). Door onder andere die belevenissen in de Alde Feanen ontstond op jonge leeftijd de wens om ooit ‘boswachter’ bij It Fryske Gea te worden. Dat die wens, 32 jaar geleden, is vervuld en ook nog eens in ‘mijn’ gebied kan haast niet mooier!’.
Anton zijn liefde voor natuur gaat hand in hand met fotograferen. Toch neemt hij op werkdagen bijna nooit zijn camera mee. ‘In mijn vrije tijd neem ik hiervoor de rust. Het geeft ontspanning, maar soms juist ook spanning. Natuur is namelijk erg gevoelig voor verstoring. Komt het onderwerp dichtbij genoeg? Of kan ik zelf dichterbij komen zonder dat het dier schrikt? Deze uitdaging blijft altijd. Natuurlijk kom ik ook wel eens situatie tegen, waarbij ik had gewild dat mijn camera niet thuis lag. De Alde Feanen kent de meest prachtige zonsopkomsten met nevel, de berijpte wereld in de winter is ongekend of die dag wanneer je een bijzondere vogel ontmoet. Met of zonder camera, het is altijd prachtig om de natuur te volgen.’
De ontwikkeling van reeën in beeld
De natuur volgen doet Anton volop. Met in het bijzonder de ree. ‘Ik heb al jaren een fascinatie voor reeën. Deze mooie en gracieuze dieren zijn voor mij dan ook een zeer geliefd onderwerp om te fotograferen. Je denkt misschien; een ree is een ree, de één heeft een gewei en de ander niet, dus als je die een paar keer op de foto hebt dan is dat toch mooi genoeg? Voor mij ligt dat ietsje anders. Ik fotografeer al jaren op één en dezelfde plek reeën en vind het mooi om die reeën door de jaren heen te blijven volgen en te fotograferen. Zo kan ik goed zien hoe ze zich ontwikkelen en hoe het leven van een ree zich het jaar rond afspeelt. Ik probeer al deze facetten op de gevoelige plaat vast te leggen. In feite van de geboorte tot aan de dood, en van de winter tot de zomer.’
‘Op een gegeven moment leer je ieder dier min of meer kennen aan zijn/haar gedrag en uiterlijk. Middels beelden leg ik bijvoorbeeld vast hoe een bok zich jaar op jaar ontwikkeld en hoe zijn gewei mee verandert, maar desondanks door de stand van het gewei en de basisvorm herkenbaar blijft als individu. Enkele bokken volg ik zo al jaren.’ Hoeveel foto’s Anton inmiddels van reeën heeft? ‘Ha, dat zijn er duizenden. En toch geeft het mij elke keer weer voldoening en plezier als ik thuiskom met een paar nieuwe gelukstreffers. Ook al heb ik de bok of geit al tientallen keren op de kiek. Ik zeg maar zo: iedere gek zijn gebrek!’
Een schat aan foto’s en kennis
‘Intussen heb ik het leven van de ree al aardig in beeld, maar er missen nog steeds (toch nog best wel een paar) wensmomentjes. Zo wil ik graag nog eens twee vechtende bokken, een zwemmende ree, een zwarte ree en een witte ree (waarvan er een paar in de Fryske wâlden rondlopen) fotograferen. Je ziet, nog volop uitdaging! Ik heb van mijn materiaal tot nu toe een presentatie gemaakt over het leven van de ree gedurende 365 dagen. Hierover houd ik op verzoek wel eens een praatje. Ik vind het leuk om mijn foto’s en bevindingen te delen.
Wist je bijvoorbeeld dat reebokken ieder jaar een nieuw gewei krijgen? In de herfst wordt het ‘oude’ geweitje – nou ja ‘oude’, het is dan amper een jaar oud – afgeworpen en vervangen door een nieuw aangegroeid exemplaar. En wist je dat reeën een uitgestelde draagtijd hebben? De paring (de bronst genoemd) vindt plaats in de periode van half juli tot half augustus. Dan vindt ook de bevruchting plaats, waarbij de bevruchte eicel zich nestelt in de baarmoederwand gevolgd door een periode van rust. Midden december daalt de eicel in de baarmoeder en begint het te groeien. Met eind april/begin mei de geboorte van een reekalfje als resultaat! Dit verschijnsel noemen we ook wel de diapauze. En zo kent de ree nog veel meer bijzonderheden. Wie weet schrijf ik er nog wel eens een boek over, voorzien van zelfgemaakte foto’s!’
Mooiste fotomoment?
‘Deze vraag is moeilijk te beantwoorden, dit zijn er zoveel! Maar ik denk dat één van de meest bijzondere momenten was, toen ik begin mei in de vroege ochtend twee pasgeboren reekalfjes kon fotograferen die door hun moeder werden droog gelikt.’ En dat snappen wij wel! Hieronder het prachtige resultaat van dit unieke fotomoment.
Foto’s door Anton Huitema (opzichter bij It Fryske Gea)
