Riettransplantatie
It Fryske Gea werkt mee aan een een bijzondere project van een riettransplantatie. Riet dat in de Makkumernoardwaard van beperkte natuurwaarde is verhuist naar de Vismigratierivier bij Kornwerderzand, waar het juist wel van waarde is. Samen met Provincie Fryslân en Rijkswaterstaat werken we aan de versterking van de Friese IJsselmeerkust en we zijn één van de initiatiefnemers van de Vismigratierivier. Voor beide projecten betekent de transplantatie natuurwinst.
Waterriet voor vogels en vissen
Bij de Makkumernoardwaard graven we oude sloten uit en er wordt geplagd. Hierdoor komt het maaiveld lager te liggen en ontstaat er ruimte voor de groei van waterriet. De rietvelden die er nu liggen zijn vrij droog en hebben daardoor een beperkte natuurwaarde. Een natte begroeiing is aantrekkelijker voor vogels om veilig te kunnen broeden en vissen om te paaien. Districtshoofd Germ van der Burg is betrokken bij de transplantatie: “Vogels broeden niet in rietland dat ‘s winter wordt gemaaid, want in het voorjaar is er dan nog geen nieuw riet. Vogels als porseleinhoen, roerdomp en baardmannetje broeden graag in oud riet dat met de voeten in het water staat. Temeer daar ze in droog riet het risico lopen dat ze bezoek krijgen van een vos of een marter.”
“Vogels als porseleinhoen, roerdomp en baardmannetje broeden graag in oud riet dat met de voeten in het water staat”
Aan de praat krijgen
De rietblokken worden uitgegraven met een speciale riettransplantatiemachine van Bagger- en Waterwerken Oosterwolde BV (BWO), waarvan er in Nederland maar één bestaat. De graafmachine is aan de voorkant voorzien van een hydraulische kuilsnijder en ‘knipt’ een rietblokken van 1 bij 2 meter met een dikte van 0,5 meter. Een schip vervoert die blokken naar Kornwerderzand waar het riet bijdraagt aan een robuuste rietoever van 350 meter. Germ: “De transplantatie zorgt voor sterke rietblokken: grond met rietwortel en daar bovenop rietstengels. Het is de beste manier om het overgeplante riet goed aan de praat te krijgen. Rietkruiden, schimmels en het bodemleven verhuizen mee. Wat bijdraagt aan een succesvolle ontwikkeling van nieuw rietland. Zo’n blok kan ook tegen een stootje. En ganzen vreten het niet zomaar weg. Bovendien leg je met die blokken meteen een fors rietveld aan. Stekjes planten is geen alternatief. Die zitten maar tien, twintig centimeter in de bodem. Een beetje storm en het is weg.”
Hergebruikt materiaal bij Vismigratierivier
De blokken riet worden vastgezet met klei, opgegraven uit de Wide Wimerts tussen IJlst en Bolsward. En dat is niet het enige voorbeeld van hergebruikt materiaal bij de Vismigratierivier. Zo is afgelopen zomer grond en zand onder water aangebracht, afkomstig uit depot Oostpoort-Harlingen en uit de vaargeulen van het IJsselmeer. Op dit zandpakket zijn stenen gelegd als bescherming tegen golfslag. Deze stenen zijn vrijgekomen bij de bouw van de nieuwe zeesluis in IJmuiden.
Samen met de Waddenvereniging, Coalitie Blauwe Hart Natuurlijk, NetVISwerk en Sportvisserij Nederland zijn we één van de initiatiefnemers van de Vismigratierivier.
De Vismigratierivier wordt mede mogelijk gemaakt door een (extra) bijdrage van de Nationale Postcode Loterij. Dankzij de totstandkoming van de Vismigratierivier kunnen straks miljoenen trekvissen de Afsluitdijk passeren en verbetert op termijn de onderwaternatuur van het IJsselmeer en de Waddenzee. It Fryske Gea werkt ondertussen als natuurbeheerder aan de verbetering van het onderwaterlandschap voor de vissen in en rond de Friese IJsselmeerkust en in de Friese wateren.
