Zwaluwhaven, symbool voor nieuw leven
Op 5 september 1942 stortte er een Lancaster R5682 neer bij de vuilstortplaats ‘Ald Dwinger’ in Nationaal Park de Alde Feanen. Nu in 2018 wordt hier een zwaluwhaven gerealiseerd die symbool staat voor ‘het leven’ dat wordt teruggebracht en ons doet stilstaan bij de omgekomen bemanningsleden. Een prachtig idee van architecte Nynke Rixt Jukema dat wordt uitgevoerd in opdracht van de Provincie Fryslân. Benieuwd naar haar verhaal en de bouw van de zwaluwhaven? Nynke Rixt geeft je in deze video een kijkje achter de schermen…
Een bijzonder mo(nu)ment
Zo’n uniek project moet uiteraard op een waardige en respectvolle manier worden onthuld. Dit gebeurt op zondag 15 april, de bevrijdingsdag van Fryslân en Leeuwarden. Nabestaanden van de Engelse en Canadese bemanning zijn dan aanwezig om het monument te onthullen. Op die manier kunnen zij de crash en het verlies van hun vaders en grootvaders een (definitieve) plek geven. Ook is op deze dag de officiële opening van de expositie ‘Geraakt. De laatste vlucht van LancasterR5682’ in bezoekerscentrum Nationaal Park de Alde Feanen in Earnewâld. Vanaf maandag 16 april kun je deze expositie bezoeken. Daarnaast worden er in die week speciale vaarexcursies langs de zwaluwhaven georganiseerd. Met een beetje geluk zijn de lege nestgaten dan druk bezet met oeverzwaluwen die terugkomen uit Afrika.
Thundering through the clear sky
De zwaluwhaven verbeeldt het verhaal van de jonge vliegeniers. Ze vochten voor onze vrijheid en vlogen op 4 en 5 september 1942 naar Bremen om daar vliegtuigfabrieken te bombarderen. Vanuit Engeland vertrokken er 251 vliegtuigen, maar niet iedereen maakte de overtocht terug naar huis tijdens deze laatste vlucht. De vliegtuigen worden in het ontwerp weergegeven door 251 nestgaten in een half ronde, stenen wand waarin zwaluwen kunnen broeden. Van deze nestgaten blijven er 12 dicht, die symbool staan voor het aantal niet teruggekeerde vliegtuigen. Oeverzwaluwtjes zijn ‘weersvoorspellers’ en ‘thuisbrengers’.
Het monument kent prachtige details. Zo wordt het monument opgebouwd uit Engelse bakstenen, wat perfect past in de natuurlijke omgeving van Nationaal Park de Alde Feanen. De nestgaten worden gevuld met metalen capsules voorzien van een boodschap. En het materiaal van de capsules uit de omgesmolten onderdelen van het opgegraven vliegtuig. Zelfs de grootte van de Engelse Lancaster was van inspiratie voor Nynke Rixt Jukema. De 32 meter brede zwaluwhaven heeft dezelfde spanwijdte als de gecrashte bommenwerper.
Werkzaamheden aan vuilstort verbinden het verleden met een gezonde toekomst
In januari 2017 startte het ‘inpakken’ van de vuilstortplaats door het plaatsen van damwanden. Het vliegtuigwrak, van de ter plaatse neergestorte LancasterR5682 uit WOII, lag in de weg en moest daarom worden geborgen. De berging is gefinancierd door provincie Fryslân en het Rijk en uitgevoerd door de gemeente Leeuwarden.
Om de bemanning en het offer dat zij hebben gebracht te eren, nam de provincie het initiatief tot een monument op de plaats van de crash en een expositie in het bezoekerscentrum. Hiermee verbinden we het verleden met een gezonde toekomst en krijgt een bezoek aan dit schitterende gebied voor omwonenden, natuurliefhebbers en recreanten een extra dimensie.
Meer lezen?
Bezoek de gratis Lancaster Expositie
Berging bommenwerper ‘Lancaster R5682’ in Alde Feanen
