Ontdek de
In de nacht van 4 op 5 september 1942 nam een Lancaster bommenwerper van de Britse Royal Air Force met vier Britse en drie Canadese bemanningsleden aan boord deel aan een gevaarlijke missie. Hun doel: de Focke Wulf-vliegtuigfabrieken in Bremen bombarderen. Ze waren niet alleen in hun missie, nog 250 vliegtuigen vergezelden hen die nacht om tactische Duitse doelen aan te vallen. Hoewel de brieven die de bemanningsleden vanaf de vliegbasis in Syerston naar hun geliefden schreven vol moed en vertrouwen te zijn, heerste er in de bommenwerper vooral spanning. En terecht, want voor iedere van de 24 vluchten waarvoor ze hadden getekend, was er een kans van 1 op 24 om neergeschoten te worden.
Praktische info
De expositie ‘Geraakt. De laatste vlucht van LancasterR5682’ is te zien aan De Stripe 12a in Earnewâld, achter het skûtsjemuseum.
Het monument over de lancaster is ook te zien in de Alde Feanen als je meegaat op excursie met de excursieboot ‘de Blaustirns’.
Het Duitse afweergeschut op de Waddeneilanden opende het vuur op Lancaster R5682. Met twee beschadigde rechtermotoren besloot piloot Peter Joslin koers te zetten naar Fryslân voor een noodlanding. Toen het bericht van het beschoten vliegtuig Leeuwarden bereikte, kreeg de Duitse piloot Heinz Vinke de opdracht om de Lancaster definitief uit te schakelen. Vinke was al in de lucht en toen hij het beschadigde vliegtuig op ongeveer 4700 meter hoogte zag, vuurde hij zijn wapens af vanuit zijn Messerschmitt 110 en trof doel.
Rond 02.45 uur kreeg de bemanning van Peter Joslin het bevel om het brandende vliegtuig te verlaten. Een voor een sprongen ze met hun parachutes uit het toestel. Joslin slaagde erin de bommen af te werpen, maar kon zelf niet op tijd springen en stortte neer om 02.51 uur. Twee anderen overleefden de sprong met de parachute niet. De overige vier landden veilig, maar werden gevangengenomen en brachten de rest van de oorlog door in Duitse krijgsgevangenkampen.
Op 5 september 1942 boorde Lancaster R5682 zich in de oever van de vuilstortplaats Ald Dwinger. Dit eiland, aan de rand van Nationaal Park De Alde Feanen, fungeerde van 1921 tot 1962 als vuilstortplaats voor de stad Leeuwarden. In de afgelopen decennia heeft de natuur het gebied teruggeëist. Het gebied maakt nu deel uit van het grote moerasgebied van de Alde Feanen. Om vervuiling van het omringende natuurgebied via het grondwater te voorkomen, moest de voormalige vuilstortplaats geïsoleerd worden. Het wrak van de neergestorte Lancaster R5682 werd daarom in 2017 geborgen.
Als eerbetoon aan de bemanning en hun offer, heeft de provincie Fryslân een monument laten ontwerpen door de Friese architecte Nynke-Rixt Jukema. Dat werd een zwaluwhaven als symbool voor het leven dat op de plaats van de crash terugkeert.
Eropuit
