Ontdek
Een bezoek aan landgoed Martenastate is als een reis terug in de tijd. Dit historische landgoed, gelegen in het Friese dorpje Koarnjum, biedt een unieke wandelervaring door verschillende tuinstijlen en een rijk verleden.
Praktische info
Landgoed Martenastate is het hele jaar toegankelijk. Het slotje wordt bewoond en is daarom niet te bezoeken. Tegenwoordig wonen er meerdere families op het landgoed.
In de Túnmanswente is een kleine, gezellige horeca. Overnachten kan in de B&B, maar ook op de kleinschalige camping.
Parkeren kan op de parkeerplaats bij de hoofentree vlakbij de hervormde kerk.
Martenastate onderscheidt zich door zijn diverse tuinstijlen, ondanks de relatief kleine oppervlakte. Het oudste, zuidelijke deel van het landgoed kent meer rechte structuren. Vooral het noordelijke deel van het landgoed valt op door zijn romantische stijl die later is aangelegd. Kenmerkend voor deze romantische stijl zijn de gebogen lanen en paden, schilderachtige waterpartijen en betoverende doorkijkjes.
Op landgoed Martenastate is van alles te zien. De oorspronkelijke plek van de state is bij de vierkante vorm van het erf waarop nu het prachtige slotje met de ‘ui-vormige toren’ staat. Deze plek stamt uit de Middeleeuwen, herkenbaar ook door de brede gracht eromheen. Markant zijn ook de arbeiderswoningen, de Túnmanswente, het koetshuis en de boerderij Martenazathe. Aan de rand van het landgoed ligt een met een hekwerk afgesloten terreintje: de grafheuvel.
“Achter het slotje zie je de grafheuvels van de Martena’s. Niet alleen de massieve stenen met de oude typografie maken indruk, ook de imposante monumentale beuken die de grafplaats omzomen zijn indrukwekkend.”
Bij de ingang van Martenastate word je verwelkomd door een prachtige oude poort met Barokke kenmerken uit 1620. Deze poort, oorspronkelijk afkomstig van het Landschapshuis in Leeuwarden, werd in 1850 verplaatst naar Martenastate. De poort en andere historische gebouwen op het landgoed genieten een beschermde status als Rijksmonument. Het landgoed is in eigendom bij de Stichting Martenastate en It Fryske Gea voert het beheer in het park uit.
Help mee!
Help mee om de rijke cultuurhistorie van Fryslân te behouden! Samen kunnen we ervoor zorgen dat toekomstige generaties hier blijvend van kunnen genieten.
De geschiedenis van Martenastate gaat ver terug. De eerste bekende bewoner van de state was Sytze Martena. Hij stierf in 1424. Latere generaties Martena liggen begraven naast de voormalige state in de grafheuvel die in 1809 door Remia Juliana Arntzenia van Burmania werd aangelegd. Ook de laatste bewoner jonkheer Duco Martena van Burmania Vegelin van Claerbergen vond daar zijn rustplaats.
Aan het einde van de negentiende eeuw droeg de jonker het landgoed over aan de kerkvoogdij van de hervormde kerk in Koarnjum. Deze besloot in 1899 de oude state uit 1584 te slopen omdat het pand. door de jaren heen in verval was geraakt. Gelukkig kwam er een pronkstuk voor in de plaats dat we mogen betitelen als een sprookjesachtig slot met rijke versieringen en een uit op de toren.
Het slot is een ontwerp van Willem Cornelis de Groot (1853-1939), een befaamde architect die in Leeuwarden veel gebouwen op zijn naam heeft staan. Dit miniatuurkasteel in neorenaissancestijl wordt beschouwd als zijn meesterwerk. De kerkelijke gemeente heeft geruime tijd geleden haar bezit in erfpacht gegeven aan de Stichting Martenastate.
In het voorjaar verandert de tuin in een kleurrijk levend schilderij. Martenastate is één van de rijkste vindplaatsen van stinzenflora in Nederland. Tijdens een winterwandeling zie je de voorbode al: het blad van de sneeuwklokjes prijkt rijkelijk tussen de grassprieten. Later vult dit tapijt zich hier met duizenden krokussen in paars-lila-witte kleuren. Daarna zijn vingerhelmbloem en holwortel massaal aanwezig, maar ook de sierlijke bostulp staat er volop. Kroon op het palet aan stinzenplanten is het lindelaantje met aan weerszijden het Haarlemsklokkenspel.
Eropuit
