De landgoederenzone van Beetsterzwaag en Olterterp

De geschiedenis van de landgoederenzone van Beetsterzwaag en Olterterp is nauw verweven met het landschap. De zandrug langs het beekdal van het Koningsdiep leende zich goed voor bewoning. Het landschap was er afwisselend met bossen, heide, weilanden en hooilanden.

Een fraaie landschappelijke setting die uitermate geschikt bleek voor het stichten van een landgoed. Over een 3 kilometer lang lint verschenen hier de landgoederen van achtereenvolgens de familie Fockens, de Van Teyens, Van Boelens en de Lycklama’s à Nijeholt , gevolgd door de Van Lyndens en Van Harinxma’s thoe Slooten.

De familie Van Boelens

In 1721 trouwde Ayzo van Boelens met Rinske Lycklama à Nijeholt. Het familiefortuin groeide daarmee aanzienlijk. Het paar betrok een huis op de plek waar tegenwoordig Huize Olterterp staat. Na de dood van de raadsheer van Friesland liet kleinzoon Ambrosius Ayso van Boelens in 1793 op dezelfde plek Slot Boelens bouwen. Dit slot was de voorganger van het huidige Rijksmonumentale pand Huize Olterterp wat hier in 1906 verscheen.

Help mee!

Behoud Fryslân's unieke cultuurhistorie

Help mee om de rijke cultuurhistorie van Fryslân te behouden! Samen kunnen we ervoor zorgen dat toekomstige generaties hier blijvend van kunnen genieten.

Ontstaan van aanzienlijke dennenbossen

Ambrosius Ayso van Boelens startte rond 1798 met de ‘aankweking van grove den’. Hij deed dit op grote schaal waardoor aanzienlijke dennenbossen ontstonden die ‘de gehele gedaante van het landschap op de gunstigste wijze herschapen.’

De adel volgde daarmee het voorbeeld van ‘enige Heeren in Engeland’ die volgens hovenier Johann Hermann Knoop ‘op hunne Landgoederen in de schraale Sand- en Heidegronden Pijn- en Denne-bomen zaaijen’. Met goed gevolg, zoals de uitgestrekte bossen rond Beetsterzwaag tot op de dag van vandaag aantonen.

Van slingerpaden en boomboeketten

Hij liet de tuin om het familieslot inrichten naar de mode van de Engelse landschapsstijl met royale vijverpartijen waarin het landhuis zich spiegelde, hoogteverschillen en vele wandelmogelijkheden over de slingerpaden. Een rijk assortiment aan in- en uitheemse naald- en loofbomen zorgde voor een jaarrond beleving in de tuin. Bijzonder waren ook de boomboeketten waarbij meerdere bomen  in één plantgat werden gepoot, zodat ze met elkaar vergroeid raakten tot een boo boeket.

Een arcadisch landgoed

Ambrosius Ayso legde de basis voor het huidige parklandschap van landgoed Olterterp. Naast het centraal gelegen landhuis en de tuin was dit een afwisselend geheel waar zowel nut als genoegen een plek hadden. Zo behoorden er op de hoogtij dagen van het landgoed ruim 20 huizen en boerderijen tot het landgoed.

Het huidige restaurant ‘Het Witte Huis’ was destijds voorzien van een jachtkamer voor de familie. In de 19e eeuw was er meer vertier op het landgoed en kon er met een bootje gevaren worden over de slingerende waterpartijen en vijvers. Ook de 12 apostelen, een groep van 12 beuken, was een welbekend doel tijdens een wandeling over het landgoed. De productiebossen werden doorsneden door een stelsel van diverse lanen. De slotlaan is hierin de meest bijzondere, deze hoofdas heeft een lengte van ruim een kilometer van Huize Olterterp tot aan het Koningsdiep.

Ook waren er sterke relaties van de familie met de kerk van Olterterp met in de kerk een fraai versierde familiebank. Mede door een schenking van de familie van Boelens is de toren gebouwd. Nadat het begraven in de kerk verboden werd is er een familiekerkhof gekomen. De plek is niet geheel toevallig gekozen: op de plek waar eens het ‘oud kerkhof’ was gelegen.

Eropuit

Waar kun je het park vinden?

Gebied: Park Huize Olterterp
  • pets
  • hiking
Park Huize Olterterp
De slingerpaden, het golvende reliëf, de vijver en prachtige doorkijkjes. Bij een wandeling door...
Lees meer