Project status: Afgerond
Samen met de Vereniging Dorpsbelang Blije e.o., de inwoners van Blije, Sense of Place en Observatorium Rotterdam is in 2022 de ‘Terp fan de Takomst’ gerealiseerd. Een terp met uitzicht op de kwelders van Noard-Fryslân Bûtendyks, ter hoogte van het dorp Blije. Als eigenaar van het landschap en beheerder is It Fryske Gea nauw betrokken. De dorpsgemeenschap werkte gezamenlijk aan de bouw van de terp, net zoals dat vroeger ging. Hiermee hebben ze de oorspronkelijke verbinding die het dorp met de zee had hersteld, op een duurzame manier, en versterken ze de cultuurhistorische en landschappelijke waarden van het buitendijkse gebied bij Blije.
Project info
Het dorp Blije voelt zich van oudsher sterk verbonden met het Wad. In 2011 stelde het dorp in haar dorpsvisie ‘we willen weer met het gezicht naar de Waddenzee wonen, leven en werken’. Centraal element en wens van de gemeenschap was het creëren van een nieuwe belevingsplek: om oude verhalen te vertellen en nieuwe verhalen te maken. Een plek om o.a. te onderwijzen, te onderzoeken, te historiseren, nieuwe en oude zilte te teelten of om te luisteren naar muziek, theater of alleen de wind. Kortom: een plek in de natuur, om te zijn en te genieten van het landschap.
De terp nodigt uit om het unieke landschap UNESCO Waddenzee Werelderfgoed buitendijks te ervaren. De kwelder zoals die er nu ligt, zag er 20 jaar geleden anders uit en zal er over 20 jaar weer anders uitzien. Het werelderfgoed is constant in beweging.
De terp is ontstaan op het fundament van het verleden en is een symbool voor nieuwe landschapservaring en -benutting waardoor Blije achter de Deltadijk weer volledig in contact is met de bewegingen van de Waddenzee. Terpen groeiden gestaag – van smal en laag, een huisterp van 100 m2, naar breed en hoog, een dorpsterp met kerk van 1000 m2. Dit proces van stapelen, laag op laag is met de circulair groeiende terp ervaarbaar gemaakt.
De terp en de wandelgang zijn volledig circulair gebouwd. De wandelgang en wand bestaat uit hergebruikte meerpalen. Door het afgraven van kweldervakken nabij de terp is gerijpte klei gewonnen. Daardoor ontstaat een verjongd stuk kwelder, dat door specialisten op vegetatieontwikkeling en de effecten op vissen, vogels, insecten en het klimaat wordt onderzocht. De Terp fan de Takomst wil daarmee vooruitlopen op de manier van bouwen in de toekomst en zeker in een kwetsbaar gebied als UNESCO Waddenzee Werelderfgoed.
Vanaf de dijk is de terp het hele jaar rond te zien en buiten het broedseizoen, tussen 16 juli en 14 maart, is de terp van dichtbij te ervaren. Tenminste… als de zee het toestaat, want nog altijd is de zee buitendijks de baas! Een onverhard pad van 1,2 kilometer leidt je van de Zeedijk door de kwelders naar de terp.
Dit project is een samenwerking van de Vereniging Dorpsbelang Blije e.o. en de inwoners van Blije met Sense of Place, It Fryske Gea en Observatorium Rotterdam. Mede mogelijk gemaakt door het Waddenfonds, het Mondriaanfonds, het Prins Bernhard Cultuurfonds, het BPD cultuurfonds, de provincie Fryslân en de gemeente Noardeast- Fryslân.
