Wandelend door de uitgestrekte natuurgebieden van It Fryske Gea, zoals de Alde Feanen, het Easterskar en de Lendevallei, kom je ongetwijfeld de imposante zwarte els tegen. Deze middelhoge boom, ook wel bekend als Alnus glutinosa, is een ware schat van de moerassen.
De zwarte els is een echte moerasboom die een groot deel van het jaar met zijn wortels in het water staat. Dit maakt hem perfect aangepast aan de natte omstandigheden van deze prachtige natuurgebieden. Wat de zwarte els bijzonder maakt, is zijn wortelstelsel. Net als klavers heeft deze boom kleine knolletjes aan zijn wortels waarin stikstofbindende bacteriën huizen. Deze bacteriën zorgen voor nitraat in de arme moerasbodems, waardoor de boom goed kan groeien en bloeien.
Het hout van de zwarte els heeft een prachtige roodachtige kleur, maar is niet erg sterk. Hierdoor is het niet van groot commercieel belang voor houtoogst. Maar deze boom draagt wel op een andere belangrijke manier bij aan de omgeving. In het najaar laten elzen hun bladeren groen vallen, in tegenstelling tot andere bomen die hun bladeren eerst ontdoen van voedingsstoffen voordat ze deze laten vallen. Dit groen vallende blad voedt het bodemleven en verbetert zo de bodemkwaliteit.
Jouw hulp maakt het verschil
It Fryske Gea zet zich dagelijks in om het Friese landschap te beschermen en te behouden. Van bedreigde diersoorten tot zeldzame plantensoorten. Door natuurgebieden te beheren en te ontwikkelen, zorgen wij ervoor dat de biodiversiteit blijft groeien. Maar dat kunnen wij niet zonder jouw steun!
In It Fryske Gea
De zwarte els kun je in verschillende natuurgebieden van It Fryske Gea zien.
De zwarte els speelt een cruciale rol in het elzenbroekbos, een type bos dat het eindstadium is van de successie van laagveenmoerassen. Deze bossen zijn buitengewoon soortenrijk en bieden een thuis aan vele planten en dieren. Een bijzonder voorbeeld hiervan is het Helomabos in de Lendevallei. Dit bosreservaat wordt al jaren ongemoeid gelaten, wat betekent dat de natuur hier vrij spel heeft.
Elzen zijn ook een belangrijke voedselbron. In de zomer krioelt het van de glanzend blauwe elzenhaantjes, en als je goed kijkt, kun je tussen de toppen in de Lendevallei zelfs grote weerschijnvlinders zien fladderen. In de winter bieden de elzenpropjes voedsel voor groepen sijsjes. Hun vrolijke “sjèèp” geroep brengt leven in de stille wintermaanden en maakt elke wandeling door de natuur een klein feest.
