Ontdek de
In de groene weilanden tussen Leeuwarden, Suwâld en Tytsjerk vind je Lytse Geast. Rondom dit kleine dorp vind je drie bijzondere eendenkooien en een oud meertje, de Ketelermar. Het zijn de kleine pareltjes van It Fryske Gea.
Praktische info
Vanwege de slechte bereikbaarheid en de kwetsbaarheid zijn de eendenkooien van Lytse Geast en de Ketelermar niet toegankelijk. Je kunt er wel voorbij fietsen en vanaf een afstand bekijken.
Ben je toch benieuwd naar de geschiedenis van de eendenkooien in Fryslân? De Buismanskooi bij It Set en de Van Asperenkooi in Eanjumerkolken zijn regelmatig te bezoeken als je mee gaat op excursie.
De drie eendenkooien Mulderskoai, Casteleinskoai en Van Asperenkoai liggen verborgen in het landschap. Het enige dat je ziet is een mysterieus bosje in de groene weilanden. Als je verder kijkt dan onthult zich hier een ander soort wereld met een kooiplas, rietschermen en vangpijpen. Een ingenieus systeem voor de vangst van eenden.
Toen de kooien aangelegd werden hadden ze een strategische ligging aan de Louwsmar, bij de rand van het dorpje Lytse Geast. Het meertje is in 1780 drooggemalen en mede daardoor verloren de eendenkooien hun functie. Tegenwoordig worden hier geen eenden gevangen. De kooien hebben wel een cultuurhistorische functie.
De drie eendenkooien lijken aan de ene kant op elkaar. Ze hebben allemaal een mooie kooiplas, vangpijpen en rietschermen. Toch zijn er ook verschillen. De begroeiing rondom de kooien varieert door de bodemsamenstelling. De Casteleinskoai ligt bijvoorbeeld op zandgrond met veel eiken, berken en lijsterbessen. De lijsterbes is in de winter een soort permanente voedertafel. Veel vogels maken dankbaar gebruik van de eetbare bessen.
De Van Asperenkoai ligt op kleigrond en hierdoor vind je hier veel iep, es en esdoorn. De Mulderskoai is veel natter, omdat hij op veengrond ligt. Elzen zijn hier goed tegen bestand en vind je daardoor veel op deze plek.
In Lytse Geast
Er valt zoveel te beleven en ontdekken in Fryslân. In alle seizoenen en op allerlei manieren. De rijke cultuurhistorie, bijzondere parels in het landschap of neem een kijkje in een van onze vogelkijkhutten.
Bewoners van Lytse Geast
It Fryske Gea zet zich in voor het beschermen en ontwikkelen van de biodiversiteit. Benieuwd hoe wij dit doen en hoe jij kunt helpen? Ontdek het verhaal van de bewoners van onze gebieden.
