In de heidegebieden van It Fryske Gea – het Mandefjild, de Delleboersterheide, het Ketliker Skar en de Schaopedobbe – vormt een kudde Drentse heideschapen al jarenlang een vertrouwd beeld. Dagelijks trekt de schaapsherder met haar dieren over de heide, waar de schapen helpen om dit bijzondere landschap open te houden. Nieuw binnen de kudde zijn de kuddebeschermingshonden: berghonden van het ras Maremmen en Abruzzen. Deze trouwe werkhonden zorgen ervoor dat de schapen veilig kunnen grazen, terwijl de herder zich kan richten op het hoeden en beheren van de heide. Zo werken mens, dier en natuur samen aan het behoud van de karakteristieke Fryske heidelandschappen.
Kuddebeschermingshonden zijn echte werkhonden met een eeuwenoude traditie. Al generaties lang worden deze honden ingezet om vee te beschermen tegen roofdieren zoals de wolf, beer en lynx. Dankzij hun sterke instinct, zelfstandige karakter en fysieke kracht weten ze precies wat hun taak is: de kudde veilig houden.
Ook in Nederland groeit de ervaring met deze bijzondere honden. Op verschillende plekken wordt in alle rust gewerkt aan een verantwoorde inzet, waarbij het welzijn van zowel hond als kudde vooropstaat. Bij de schaapskooi van It Fryske Gea in Bakkeveen doen we eveneens ervaring op met deze trouwe beschermers. Overdag werken ze samen met de herder en haar schapen op de heide. Het zijn geen knuffeldieren, maar toegewijde werkhonden die met natuurlijke alertheid en rust bijdragen aan een veilige en gezonde kudde.
Voordat de kuddebeschermingshonden volledig meedraaien, krijgen ze eerst de tijd om te wennen aan de kudde in Bakkeveen. Onder begeleiding van de herder leren de schapen, hoedhonden en kuddebeschermingshonden elkaar stap voor stap kennen. De honden bouwen in deze periode een sterke band op met de schapen, ze zien de kudde als hun familie.
De honden leven dag en nacht met de schapen mee. ’s Nachts verblijft de kudde veilig in de schaapskooi, terwijl de honden in de buurt rusten. Overdag trekken ze gezamenlijk de heide op. De beschermingshonden houden het terrein scherp in de gaten en reageren op vreemde geluiden of geuren van mogelijke roofdieren. Meestal is waarschuwend blaffen al genoeg om indringers op afstand te houden. Alleen als dat niet werkt, grijpen ze in om de kudde te verdedigen. Altijd met als doel om te beschermen, niet om aan te vallen.
De kuddebeschermingshonden hebben een belangrijke taak en zijn voortdurend alert. Daarom vragen we bezoekers om afstand te houden en huisdieren altijd kort aangelijnd te houden in de buurt van de kudde. De aanwezigheid van andere honden kan hun werk verstoren. Zie je de kudde op de wandelroute? Houd je hond kort en loop rustig bij de kudde vandaan als de kuddebeschermingshonden beginnen te blaffen.
De kuddebeschermingshonden zijn geen knuffelhonden. Als je de honden benadert gaan ze over op het beschermen van de kudde en kunnen ze gaan blaffen. Als de honden blaffen ben je te dichtbij. Loop dan rustig bij de kudde vandaan. Volg altijd de aanwijzingen van de herder en de informatie op de borden in het gebied.
De wolf is na meer dan 140 jaar weer terug in Nederland en ook in onze gebieden. De spontane terugkeer van de wolf laat zien dat er in ons drukke land nog plekken zijn waar deze toppredator zich thuis voelt.
Tegelijk willen we voorkomen dat er conflicten ontstaan tussen de wolf en de schaapskudde. Daarom nemen we verschillende maatregelen. Onze schapen overnachten veilig in de (mobiele) schaapskooi, we plaatsen wolfwerende rasters in kwetsbare gebieden en zetten sinds kort ook drie kuddebeschermingshonden in. Zo zorgen we ervoor dat mens, schaap, hond en wolf in Fryslân op een veilige en natuurlijke manier naast elkaar kunnen leven.
Naast het plaatsen van wolfwerende rasters worden de wandelroutes in het gebied waar nodig aangepast. Deze maatregelen hebben geen invloed op de toegankelijkheid in het gebied; deze blijft gewaarborgd, met extra aandacht voor de veiligheid van bezoekers.
Neem voor vragen over dit onderwerp contact op met districtshoofd Michel Krol van It Fryske Gea via m.krol@itfryskegea.nl
