De das, met zijn zwart-wit gestreepte boevenpak, is een intrigerend dier dat een belangrijke rol speelt in de natuur. Ze zijn erg speels, maar tegelijkertijd ook erg schuw. De dassen laten zich overdag niet zien, maar je kunt hun sporen zeker vinden. Ze waren na eeuwenlange vervolging bijna uitgeroeid in Fryslân, maar begin jaren negentig keerde dit prachtige dier terug.
Met behulp van de Stichting Das & Boom zijn er enkele dassen geherintroduceerd in de buurt van nog bestaande oude burchten. Bij It Fryske Gea was dit op de Delleboersterheide en in het Rysterbosk. Dit zijn mooie plekken voor de das. Ze houden namelijk van droge zandgronden, bosjes en houtwallen. Burchten liggen ook altijd in de buurt van gras/akkerland en schoon water, dat biedt voedsel, uitzicht en noodzakelijk drinkwater. Tegenwoordig vind je ze gelukkig op veel meer plekken in Fryslân, ook in onze gebieden.
Zoals wij de voordeur achter onze kont dichttrekken voor wat eigen ruimte, zo trekt de das zich terug in zijn dassenburcht. En deze ondergrondse burchten zijn geen kleine optrekjes. Ze worden soms wel tientallen jaren gebruikt door opeenvolgende generaties, waardoor er steeds verder aan gebouwd wordt. Dassenburchten kennen meestal 3 tot 10 of meer in (en uit)gangen en ze bestaan uit een gangenstelsel van tientallen meters met meerdere ‘kamers’. Voldoende ruimte om te delen met anderen. Het is dan ook geen uitzondering dat dassen samenleven met vossen of konijnen. Ze voorzien de kamers zelfs met stoffering in de vorm van nestmateriaal. Denk hierbij aan droog gras, mos, blad en dennennaalden. Dit verzamelen ze tijdens droge nachten in de omgeving en trekken het achterwaarts de burcht in.
Wist je dat: aan de buitenkant van, vooral de oude, dassenburchten zie je vaak duidelijke sporen lopen. Deze noemen we ook wel wissels. Een bewoonde burcht kun je herkennen aan sporen van ‘gemorst’ nestmateriaal
Jouw hulp maakt het verschil
It Fryske Gea zet zich dagelijks in om het Friese landschap te beschermen en te behouden. Van bedreigde diersoorten tot zeldzame plantensoorten. Door natuurgebieden te beheren en te ontwikkelen, zorgen wij ervoor dat de biodiversiteit blijft groeien. Maar dat kunnen wij niet zonder jouw steun!
In It Fryske Gea
Als je geluk hebt, kun je sporen van de das vinden in verschillende natuurgebieden van It Fryske Gea.
It Fryske Gea is erg blij met de aanwezigheid van deze grootste marterachtige van Nederland en wil dit graag zo houden. De das is niet alleen erg mooi met zijn zwart/wit gestreepte boevenpak, maar heeft ook een interessante leefwijze. Daarnaast zorgt hij door zijn graverij in bosgebieden voor open plekken, dat helpt bij natuurlijke verjonging (kiembed) en dus meer gevarieerde bossen. Dit komt onder andere door de pitjes van vruchten / bessenstruiken die hij uitpoept. Super nuttig dus!
Voor een veilige oversteek heeft It Fryske Gea in meerdere gebieden faunavoorzieningen aangelegd. Buizen, duikers, looprichels en geleidende rasters zorgen ervoor dat veel dieren veilig kunnen oversteken. Niet alleen de das, maar ook egels, otters, reptielen en tal van andere dieren maken hier dankbaar gebruik van.
Hoewel de das een wijdverspreide soort is, ontbreekt hij nog in sommige delen van Friesland, zoals de Noardlike Fryske Wâlden, die zeer geschikt zijn als leefomgeving. Door meer van dit soort faunapassages te maken kunnen we een veilige leefomgeving creëren en deze prachtige dieren een onderkomen bieden in onze gebieden.
