De otter is een kenmerkende verschijning in de waterrijke gebieden van It Fryske Gea, en daar zijn we ‘grutsk’ op! Otters zijn hele speelse dieren. Ze glijden graag van modderoevers af, springen over elkaar heen en rennen of zwemmen achter elkaar aan. Tijdens het spelen schreeuwen en krijsen ze tegen elkaar en maken een scherp fluitend geluid. Bij een serieuze vechtpartij hoor je vaak een hees, katachtig geblaas. Met zijn donkerbruine vacht en karakteristieke witte keelvlek is de otter een geliefde inwoner van onze natuurgebieden.
Het eerste wat opvalt als je een otter ziet, is zijn mooie gladde slanke lijf. Daarmee kan bij supersnel zwemmen. Tussen zijn vijf tenen heeft de otter zwemvliezen. De lange stijve haren van zijn vacht zijn vettig, zodat het water van zijn lijf afglijdt. Ook zitten er luchtbelletjes tussen de haren, daardoor wordt zijn huid nooit nat. Een otter kan wel 400 meter onder water zwemmen zonder naar adem te hoeven happen en zwemmend een snelheid van 11-14 km per uur bereiken. De oren en ogen kunnen tijdens het zwemmen worden afgesloten. Meestal blijft de otter minder dan 1 minuut onder water, maar hij kan het wel 4 minuten volhouden.
De Europese otter leeft alleen en niet in een groep. Zijn territorium (leefomgeving) bakent hij af door sporen achter te laten. Dit doet hij bijvoorbeeld met geursporen uit zijn geurklieren, maar ook door uitwerpselen (spraints) achter te laten op opvallende plaatsen. Het territorium moet altijd een oever hebben met genoeg schuilplaatsen om de dag door te brengen en een plek om veilig jongen te krijgen.
Een otter krijgt gemiddeld twee tot drie jongen per keer. De moeder kan het hele jaar door zwanger raken en de draagtijd is negen weken. Het nest, waarin de jongen worden geboren, ligt vaak verscholen in een hol in de oever of tussen boomwortels. Soms met de ingang onder water. De jongen zijn de eerste weken van hun leven blind en volkomen hulpeloos. Ze leven van de moedermelk. Zodra ze na ongeveer 3 maanden hun waterdichte vacht krijgen, leren ze van hun moeder zwemmen. Dan kunnen ze mee op jacht. Na ongeveer een jaar zijn ze zelfstandig. Vaak blijven de jongen nog enkele maanden in het territorium van de moeder tot ze uiteindelijk door haar worden verjaagd. Daarna moeten ze zelfstandig hun weg vinden. Een otter wordt gemiddeld 7 tot 8 jaar oud. In gevangenschap kan hij wel 14 tot 15 jaar oud worden.
Geef de otter een toekomst!
Jaarlijks sterft 1/3 van de otterpopulatie in Nederland. Het Otterfonds werkt aan minder verkeersslachtoffers, schoner water en veilige verbindingen tussen gebieden. Met jouw donatie kunnen we waarschuwingsborden plaatsen, faunapassages en afrastering. Geef de otter een kans op een veilige toekomst!
In It Fryske Gea
Als je geluk hebt, kun je sporen van de otter in verschillende natuurgebieden van It Fryske Gea zien.
De otter eet het liefst vis. Hij is niet kieskeurig, maar kiest graag een eiwitrijke buit die hij makkelijk kan vangen. Kreeftjes en waterinsecten lust hij ook. Als hij geen insecten kan vinden, eet hij zelfs andere dingen zoals kikkers en muizen. De otter is onder water heel behendig. Hij achtervolgt zijn prooi in het water, drijft hem in het nauw, valt hem van onderen aan en grijpt hem met zijn scherpte tanden en kaken vast. Omdat het jagen en voortbewegen in het water veel energie kost, heeft een volwassen otter veel voedsel nodig.
Het herstel van de otterpopulatie is in volle gang. Sinds de herintroductie van de otter in 2002 leven er weer ongeveer 450 otters in Nederland, zo ook in onze natuurgebieden. Maar de otter blijft een kwetsbare soort. Verkeer blijft een groot risico, maar ook het verbinden van natuurgebieden, herstel van de waterkwaliteit e.a. blijven aandacht vragen. Landelijk verdwijnt per jaar 1/3 van de otters als we niks doen. Daarom lanceerde It Fryske Gea in 2017 het Otterprogramma; vol ideeën om de omstandigheden voor de otter in Fryslân verder te verbeteren. Het otterprogramma van It Fryske Gea kent zes thema’s: verbindingen, voorzieningen, beheer, onderzoek, herintroductie en educatie.
De otter een toekomst bieden in Fryslân, dat is het doel van het Otterfonds. Minder verkeersslachtoffers, schoner water, meer verbindingen tussen moerasgebieden en betere afspraken over de toepassing van fuiken en vallen. Zo houden we de otter in onze gebieden. Voor nu en later. Door alle ottermaatregelen versterken we de huidige otterpopulatie en indirect vele andere diersoorten. Zo zorgen we vanuit het Otterfonds o.a. voor veilige verbindingen tussen natuurgebieden door faunapassages aan te leggen, afrastering te plaatsen en waarschuwingsborden plaatsen.
