Het jong ‘(in griis pluzeboltsje’ in het midden) wordt gevoed door het zeearend-paar (foto Ilse Hooijmeijer)
Hoeveel kuikens er dit voorjaar uit eieren zijn gekropen bij Koudum en in Nationaal Park de Alde Feanen is niet zeker. Het zijn er bij zeearenden in de regel een of twee. It Fryske Gea, beheerder van de beide gebieden, houdt belangstellenden uit de buurt en neemt ook zelf geen poolshoogte. De zeearend is erg gevoelig voor verstoring. ,,Wy sjogge dêr net earder as oer acht wiken’’, zegt Sip Veenstra, die de vogels in de Alde Feanen volgt.
Het nest wordt permanent bewaakt met camera’s en een alarmeringssysteem. Niemand heeft zich nog in de buurt gewaagd. Vorig jaar verstoorde iemand met een drone de rust.
In Koudum worden belangstellenden met bordjes gemaand om afstand te houden. Over verdere maatregelen zegt districtshoofd Germ van der Burg van It Fryske Gea liever niet veel. Een flinke groep mensen houdt het nest, dat vanaf de openbare weg en de parkeerplaats nabij het aquaduct goed te zien is, mee in de gaten. Van der Burg: ,,Lêstendeis waarden twa minsken dochs te nijsgjirrich. Dêr wiene we hiel flot by.’’
Dat er in Koudum minstens een jong is, staat vast. Er zijn beelden van ,,in griis pluzeboltsje’’ dat boven de nestrand uitsteekt. ,,Prachtich nijs’’, noemt Van der Burg dat. In 2017 nestelde hier voor het eerst een paartje, maar kwam er geen ei uit. Vorig jaar waren bij het dorp steeds drie arenden actief, maar die kwamen niet tot broeden. Dit voorjaar bouwde een paar een massief, nieuw nest in een hoge wilg. Van der Burg: ,,It hat in trochsnee fan hast 3 meter, mar it sit der wol hiel stevich yn.’’
In de Alde Feanen is het voedselaanbod prima, zegt Veenstra: ,,It mantsje hat der eins gjin wurk fan. Hy docht ien haaltsje nei it kanaal en komt dan daliks wer mei in dikke fisk thús. It is sels sa dat de jongen fan ferline jier der ek noch binne en harren sa no en dan ek noch troch him fuorje litte.’’
In dit gebied werden vorig jaar twee kuikens groot. In 2017 vloog hier voor het eerst een jong uit. Onder het motto ‘Beleef de Lente’ was dit voorjaar een webcam gericht op het nest waar de zeearenden vorig jaar nog strijd om leverden met een havikenpaar. Het bleef ongebruikt. De camera is vorige week uitgeschakeld.
In het Lauwersmeergebied ondernemen zeearenden al broedpogingen sinds 2009. In 2011 vloog hier voor het eerst een kuiken uit. In de jaren hierna werden er nog acht groot. Daar komen nu geen nieuwe bij. ,,It is hjir al betiid yn de maitiid misgien. Mooglik is it nêst stikken waaid. Fernimst it oan it gedrach fan de fûgels. Se binne net mear bûn oan harren nêst’’, zegt vogelonderzoeker Romke Kleefstra, die lid is van de Werkgroep Zeearend Nederland.
Kleefstra zou namens deze werkgroep de jonge dieren in Koudum en de Alde Feanen graag ringen, maar dat staat It Fryske Gea niet toe uit vrees voor verstoring. Kleefstra: ,,Foar ús is dat fan belang om ynsicht te krijen yn de opbou en de fersprieding fan de populaasje. Dêrtroch witte wy no bygelyks dat de beide fûgels yn Koudum út Dútslân komme.’’
Elders in Nederland worden vogels niet alleen geringd, maar in sommige gevallen ook voorzien van zenders. Kleefstra: ,,Sa kinne wy alle patroanen folgje en dat smyt kennis op as it bygelyks giet om de bou fan wynmûneparken. Dêr is de see-earn gefoelich foar. Súd-Hollân en Seelân binne bot yn byld foar mûnen, mar dêr sit stadichoan ek de grutste populaasje fan ús lân.’’
