Containerramp treft ook natuur It Fryske Gea
In de nacht van 1 op 2 januari heeft het containerschip de MSC Zoe een deel van haar lading op de Noordzee vlak boven de Waddeneilanden verloren. Het gevolg is een ramp voor het milieu en de natuur, een drama voor de wadden. Tonnen aan troep overspoelen het werelderfgoed en de stranden van de waddeneilanden en de achtergelegen kust van de vaste wal. Hele gebieden worden vervuild door speelgoed, gebruiksgoederen, plastic en piepschuim. Ook zit zeker in één van de overboord geslagen zeecontainers de gevaarlijk stof peroxide.
In het getroffen gebied liggen ook enkele natuurterreinen van It Fryske Gea. Op Ameland zijn dat ’t Oerd en de Hon en op de vaste wal de Peazumerlannen en Noard-Fryslân Bûtendyks. De situatie in de genoemde gebieden wordt voortdurend scherp in de gaten gehouden. Op Ameland is de oostelijke punt De Hon nog een moeilijk deel. Op zaterdag 5 januari is daarom met man en macht een opruimactie op dit deel van het eiland gehouden.
Er zijn in totaal 277 containers in de Noordzee terechtgekomen. Dat is vergelijkbaar met 270 vrachtauto’s die hun lading leeg gekiept hebben in zee. De stoffen uit de containers vormen een directe bedreiging voor al het leven in de Waddenzee. Er zijn nu maar een beperkt aantal containers geborgen. De nog ronddrijvende containers vormen een gevaar voor de scheepvaart omdat deze lek kunnen slaan door een aanvaring met een container en olie kunnen verliezen. Totdat alle containers geborgen zijn lopen we het risico op een tweede ramp.
Gevolgen op langere termijn
Veel verpakkingsmateriaal, waaronder plastic en piepschuim, valt uiteindelijk in kleine stukjes uit elkaar. Dieren, zoals vissen, vogels, krabben zien dit als voedsel. De magen van deze dieren raken gevuld met afval dat ze niet meer kwijtraken. Hun maag blijft gevuld en deze dieren krijgen geen hongergevoel meer en verhongeren. Alle dieren die het voedselweb vormen van dit unieke natuurgebied, kunnen worden aangetast door de stoffen uit de 270 containers. Giftige gevaarlijke stoffen zoals de organische perioxiden hebben effect op al het leven, van minuscule organismen zoals eencellige dieren tot vogels en zeehonden. Door de kringloop in de natuur van de Waddenzee zal dit probleem van giftige en onafbreekbare stoffen zich gaan ophopen en kunnen de gevolgen van deze ramp ook op langere termijn doorwerken.
Een ander groot probleem is de dynamiek in het waddengebied. Water en wind verplaatsen materialen en zo kan het afval snel verdwijnen onder het zand. Het is dan niet meer zichtbaar, maar kan over weken of nog veel later weer naar boven komen.
Nú en snel opruimen is daarom cruciaal!
- Dankzij de hulp van veel mensen, bewoners van de eilanden en dorpen langs de kust, honderden vrijwilligers, toeristen, militairen en anderen is al veel troep opgeruimd. Echter is nog maar een klein deel van de containers geborgen. Kortom, er wordt argwanend gekeken naar wat er de komende tijd nog gaat komen.
- Wetterskip Fryslân zal na elke vloed bij daglicht de zeedijken van Zurich tot aan Lauwersoog inspecteren. Zij communiceren via hun website over de plaatsen waar afval is aangespoeld en waar opgeruimd kan worden.
- De Veiligheidsregio Fryslân heeft de aard van de ramp weer opgeschaald naar een hoger niveau en pakt daarmee een coördinerende rol. Op hun website is een overzicht met adressen waar eventueel hulp bij het opruimen wordt gevraagd of waar je piepschuim afval kunt inleveren zodat het recycled kan worden.
- Wat er de komende dagen staat te gebeuren, is nu nog onduidelijk. Wanneer ergens hulp nodig is, zullen wij dit communiceren via ons Twitter en Facebook account zodat vraag en aanbod bij elkaar komen.