In de heldere wateren van It Fryske Gea vind je fonteinkruiden, planten die grotendeels onder water groeien en een belangrijke indicator zijn voor de waterkwaliteit. Deze bijzondere planten zijn te vinden in gebieden zoals het IJsselmeer, de Steile Bank, de Makkumerwaarden en de Alde Feanen.
Fonteinkruiden hebben redelijk schoon water nodig om te kunnen groeien, omdat ze afhankelijk zijn van voldoende licht dat door het water dringt. Het feit dat fonteinkruiden de laatste jaren weer toenemen, is daarom een goed teken. Het betekent dat de ergste vervuiling van onze meren achter de rug is en dat waterzuivering zijn vruchten afwerpt.
Aan de ondiepe randen van het IJsselmeer, waar het water de eerste honderden meters vanaf de kustlijn minder dan een meter diep is, groeien grote velden schedefonteinkruid. Deze uitgestrekte onderwaterweiden zijn niet alleen mooi om te zien, maar ook van groot ecologisch belang. Verschillende soorten watervogels, zoals de zeldzame krooneend, eten het fonteinkruid. Tussen de planten leven slakjes en kleine visjes, die op hun beurt weer voedsel zijn voor vogels zoals de tafeleend.
Jouw hulp maakt het verschil
It Fryske Gea zet zich dagelijks in om het Friese landschap te beschermen en te behouden. Van bedreigde diersoorten tot zeldzame plantensoorten. Door natuurgebieden te beheren en te ontwikkelen, zorgen wij ervoor dat de biodiversiteit blijft groeien. Maar dat kunnen wij niet zonder jouw steun!
In It Fryske Gea
Fonteinkruiden kun je in verschillende natuurgebieden van It Fryske Gea zien.
In de winter overleven de fonteinkruiden met wortelknolletjes, vergelijkbaar met aardappelen. Deze knolletjes zijn rijk aan voedingsstoffen, en zwanen zijn er dol op. De ondiepe kustzone van het IJsselmeer is daarom een belangrijke overwinteringsplek voor zeldzame soorten als de kleine zwaan en wilde zwaan. Met hun poten trappelen ze de bodem los en met hun lange nekken snoepen ze de knolletjes op. Dit gedrag helpt ook om de plant te verspreiden, wat weer goed is voor de waterkwaliteit.
In de herfst komen grote groepen kuifeenden en tafeleenden naar de ondiepe wateren om voedsel te zoeken. Zij eten de waterslakjes die op de fonteinkruiden leven. Krakeenden, die in augustus en september hun verenkleed ruien, eten ook graag van de fonteinkruiden, net als meerkoeten.
Ook in het binnenland, zoals in de petgaten van de Alde Feanen, leidt schoon water tot de groei van fonteinkruiden, hoewel het hier om andere soorten gaat zoals stomp en puntig fonteinkruid. Wanneer het ons lukt om helder water te krijgen in deze gebieden, worden we beloond met een rijk ecosysteem.
