Met Fokko Bosker op zoek naar het nonnetje
De naam doet nogal devoot en ingetogen aan. Het nonnetje dankt haar schattige imago aan het witte verenkleed met kuif in de vorm van een kap, als een non gekleed voor de hoogmis. Niets is wat het lijkt, het is de woerd die wit is uitgemonsterd. En het nonnetje is niet lieftallig. De eend met kapsones verschuilt zich in natuurgebied de Grutte Wielen (Grote Wielen) van It Fryske Gea.
Tekst: Fokko Bosker / Foto’s: Dico de Klein en Hans Pietersma
In de slagschaduw van de flats aan weerszijden van de Groningerstraatweg die de entree naar Leeuwarden flankeren, ligt het prachtige, waterrijke natuurgebied de Grutte Wielen. Op loop- of fietsafstand van de stad, net ver genoeg om in de nevels te verdwijnen, terwijl ik vanaf de parkeerplaats een slingerend pad volg door een bruingele zee van riet. De zon probeert op deze waterkoude ochtend, het heeft vannacht licht gevroren, door het wolkendek heen te prikken. Het diffuse licht schept een stemmige sfeer, een uitgelezen moment om het moeras in te duiken. De zompige ondergrond van paden en kaden is net voldoende bevroren om niet diep met mijn wandelschoenen in het veen weg te zakken. De bodem kraakt terwijl ik loop.
Het pad vanaf de parallelweg langs de vierbaansweg koerst direct af op een smalle rietomzoomde plas. Het water is dichtbij de oever voorzien van een dun vlies ijs, in het middenstuk dat open is, koersen meerkoeten in formatie heen en weer. Daartussen zie ik een koppeltje krakeenden. Ze liggen rustig te dobberen op het kabbelende water en trekken zich weinig aan van de nerveuze watervogels om hen heen. Zo nu en dan maken ze een duik op zoek naar een hapje. In de rietkraag schuilen nog een paar wilde eenden.
De waterkou trekt in de botten. In stevige pas ga ik daarom verder het natuurgebied in. Dat helpt. Ik heb me warm gekleed in mijn ski-jas, bergschoenen en dunne wanten. De dufheid van binnen zitten maakt snel plaats voor de energie die de buitenlucht met zich meebrengt. Ik sla een pad in dat tussen twee meertjes door laveert en aan het eind omhoog loopt tegen een kade op. Vandaar heb ik mooi zicht aan beide kanten van de wandelroute. De Koekoekspetten vormen een uitgestrekt rietveld waartussen wilgen en berken wortel hebben geschoten, het is een buffer tussen het moeras en het open water van de Grutte Wielen en Houtwielen.
“ Het is een eldorado voor vogels, ondanks de nabijheid van langsrazend autoverkeer. ”
De kaden van de uitgegraven plassen aan de rand van het merengebied zorgen ervoor dat relatief schoon kwel- en regenwater minder snel wegsijpelt. Het is een eldorado voor vogels met voldoende schuilmogelijkheden en dat ondanks de
nabijheid van langsrazend autoverkeer en de woonwijken van Leeuwarden. Soms toetert er een passerende vrachtwagen, de sonore toon klinkt boven het constante geruis van de personenauto’s uit. De vogels vlechten hun kwetterende melodieën moeiteloos om de hartslag van het verkeer heen. Het stoort amper.
Aan mijn rechterhand heb ik zicht op een grote waterplas waarin veel krakeenden, een paar kuifeenden en wilde eenden baantjes trekken. Tussen het bonte gezelschap eenden ontwaar ik ook een paar nonnetjes. In hun witte kleed met zwarte lijnen springen de mannetjes eruit, de vrouwtjes lijken wat op de brilduiker, maar hebben witte wangen. Als het hele stel op de wieken gaat als een paar wandelaars met aangelijnde hond langslopen, valt op hoe slank de nonnetjes zijn en hoe makkelijk en snel ze vliegen. De eenden draaien een paar rondjes totdat de rust is weergekeerd en ze verderop boven een andere plas de landing weer inzetten.
Lees het hele artikel op www.friesland-post.nl >>
